ای آنکه از تبار پاکانی،

  به وطنت افتخار میکنی ، و این درست است ...

  اما آیا آنگونه خواهی بود و خواهی زیست که وطنت نیز به وجودت افتخار کند ...

   تاکنون در این راه چه کرده ای ؟

  منظور و هدف اصلی از ایجاد این وبلاگ جمع آوری اطلاعات در خصوص روستای بیدرواز ( بیرواس ) می باشد. امید است کلیه دوستان و صاحبنظران و مطلعین جهت شناساندن روستای خویش ما را کمک و همکاری نمایند .

بیشتر مطالب مندرج در این وبلاگ بصورت مستند وعلمی گرد آوری شده اند و از کلیه بازدیدکنندگان محترم این وبلاگ  خواهشمند است اعتماد فیمابین را منظور نموده و  رعایت امانتداری را لحاظ فرمایند.

 با تشکر

 روستای بیدرواز( بیرواس)

مقدمه

روستای مرزی بیدرواز ( به قول محلی " بیرواس" ) در بخش نوسود ( شهرستان پاوه ، استان کرمانشاه ) واقع گردیده ، که به واسطه­ داشتن اقلیم مناسب ، شرایط توپوگرافی خاص و منابع آب کافی، دارای پوشش گیاهی قابل توجهی بوده و علاوه بر لطافت هوا، جلوه­ زیبایی از طبیعت را در فصلهای چهارگانه به معرض تماشا می­ گذارد. زمستانهای پوشیده از برف و تابستانها با آب و هوایی ملایم این منطقه را به صورت منطقه ­ای ییلاقی مطرح نموده است. مهمترین عناصری که در شکل بخشیدن به چشم انداز طبیعی تأثیر دارند عبارتند از :  اقلیم ، آب ، رطوبت ، توپوگرافی، پوشش گیاهی و... ، که این منطقه بهره­ کافی از این عناصر  برده است. آبهای روستا از جمله چشمه­ اصلی روستا ، کوههای مرتفع، حیات وحش، تنوع گیاهان، باغهای انگور، گردو و... آن همه و همه عواملی هستند که دست در دست همدیگر داده و بر جذابیت طبیعی و اقلیمی روستای بیدرواز افزوده است.

 روستای بیدرواز به گواه سنگ نگاره های موجود در این روستا دارای قدمت تاریخی بسیاری است. اهالی روستای بیدرواز بصورت متناوب در خلال سالهای 1358 ، 1359 و 1360 مجبور به ترک روستای خود شده­ و در سطح شهرستانهای پاوه و مریوان ، روانسر ، سروآباد و ... سکنی گزیدند. در مدت آوارگی و تا قبل از بازگشت روستائیان ، اکثر روستاییان با کسب مجوز و به منظور آباد نمودن روستای آبا و اجدادی خویش بصورت موقت به روستای خویش سرکشی می ­کردند.

 سیمای آماری

 بر اساس اسناد و مدارک موجود اطلاعات آماری مربوط به روستای بیدرواز در سرشماریهای سال 1345 و 1355 بصورت کامل جمع آوری شده، ولی متأسفانه در  سرشماریهای سالهای 1365 و 1375 روستای مذکور بصورت خالی از سکنه بوده و اطلاعات و آمار جامع و دقیقی در مورد آن کسب نگردیده است. لازم به یادآوری است که جمعیت واقعی اهالی روستای مذکور در حقیقت بسیار بیشتر از سرشماری سالهای 1385 و 1390می­ باشد، ولی به دلیل عدم اسکان در منطقه و روستای اصلی خویش، دستیابی به اطلاعات و آمار درستی میسر نبوده است.

اطلاعات آماری سرشماری سال 1345روستای بیدرواز:

اطلاعات آماری سرشماری سال 1355روستای بیدرواز :

اطلاعات آماری سرشماری سال 1385 روستای بیدرواز :

اطلاعات آماری سرشماری سال 1390 روستای بیدرواز :

موقعیت

 روستای بیدرواز مانند اکثر روستاهای اورامان در منطقه­ کوهستانی قرار گرفته است. منطقه­ ای که می­ توان آن را توده­ ای از کوهها و قلل سربه فلک کشیده دانست که با شیبهای تند و ناهموار و طبیعت جذاب بر فراز دشت شهرزور( شاره زور )ایستاده است. در اطراف این روستا کوههایی وجود دارد که از جمله می توان به موارد ذیل اشاره نمود :

 در غرب روستا کوه شرام واقع گردیده و دنباله­ آن به جنوب روستا کشیده می­شود که به آن« شرام وارین» می­ گویند.

 کوه «هه سون »  که بلندترین کوه منطقه است در شمال روستا قرار گرفته و به دلیل جنس این کوه عملاً هیچگونه فعالیت باغداری و حتی دامداری را نمی­توان در آن انجام داد.

آب وهوا

 روستای بیدرواز در ناحیه­ معتدل کوهستانی واقع گردیده و این امر باعث شده است که دارای زمستانهای نسبتا سرد و پربرف باشند. این روستا دارای آب و هوای معتدل و باغهای سرسبز و چشمه ­های جاری در چهار فصل می­باشد . بیشتر بارشهای جوی منطقه ناشی از ورود توده هوای مرطوب مدیترانه­ ای بوده و ورود جریان هوای اقیانوس اطلس شمالی نیز با بارش باران در منطقه همراه می­ باشد.

 موقعیت طبیعی منطقه تاثیرات مشخصی بر بارندگی آن دارد. متوسط میزان بارندگی در روستای بیدرواز 820 میلی متر می ­باشد. حداکثر رژیم دمایی در مرداد و حداقل آن در دی ماه می­ باشد . متوسط درجه حرارت سالیانه­ ناحیه با توجه به ویژگیهای جغرافیایی محل به ویژه ارتفاع متفاوت بوده و حدود 16 درجه­ سانتیگراد را نشان می­ دهد.

 چشمه های آب

 چشمه های روستای بیدرواز نقش مهمی در تامین آب شرب اهالی روستا دارند و بسیاری از آنها جهت آبیاری باغهای اطراف روستا مورد استفاده قرار می­ گیرند. چشمه­ بزرگ و اصلی روستا با نام محلی " چه مه " آب شرب روستا را تامین می­ کند و همچنین قسمت زیادی از باغهای روستا از طریق آب این چشمه آبیاری می­ شوند. در حال حاضر آب شرب روستا از این چشمه به منبع آب انتقال داده شده و روستا دارای آب لوله­ کشی می­ باشد و قسمتی از آن را هم به وسیله­ جوی های سیمانی به باغهای اطراف روستا انتقال یافته است .

 چشمه دیگری که از قدیم الایام اهالی روستا از آب آن برای شرب اهالی استفاده می­ کردند می ­توان « هانه باکی »، را نام برد که به وسیله­ آن قسمتی از باغهای روستا که در شمال غرب روستا قرار دارند آبیاری می ­شوند. از دیگر چشمه هایی که از آب آن برای شرب و کارهای خانگی استفاده می گردید می توان به چشمه « ته ک لان» اشاره کرد که در قسمت پایینی روستا قرار دارد.

 از دیگر آبهایی که در نواحی پیرامون روستا و بعضاً در ارتفاعات بالاتر در دل کوهها قرار دارند و از آنها برای آبیاری باغهایی پایین دست استفاده می شود می­ توان به موارد ذیل اشاره کرد: « سه رو حه وزی »،« هانه و ده ره ی»،« تلی »،« راگا گه له»، « هانه و مینی»،« سور ئاوا »،« قوجی لانا »،« مه ری»،« هانه جیبریل»،« هه وارو له یلی»،« گولا»،« هانه تازه »،« هانه و چنارا » ،« مله پسک »،« قه ما »،« هانه و تی» و... . 

 پوشش طبیعی و گیاهی

 این روستا دارای پوشش گیاهی متنوعی می باشد ، بطوریکه در ارتفاعات بالا و سردسیر می­ توان گونه­ متنوعی از انواع گیاهان را یافت. اما جنگلها و رستنیهای منطقه که در گذشته بسیار انبوه بوده ­اند در طول زمان به علت قطع درختان و چرای دامها و در برخی مواقع آتش­ سوزیها کم­ کم از میان رفته یا بسیار کم شده ­اند.

 در کل می­توان پوشش گیاهی روستای بیدرواز را به  بخشهای زیر تقسیم کرد :

 1-درختان: در کوهپایه­ ها و دامنه­ کوههای منطقه درخت بلوط که در زبان محلی به آن « نه ره » می­ گویند اصلی ­ترین درخت محسوب می­ شود و دارای بیشترین پراکندگی است. سایر درختان عبارت­ اند از: گلابی وحشی، پسته وحشی(بنه که در اصطلاح محلی به آن « وه نی »  می گویند)، « که که وی»، بوته ­های گون و ... . در مناطق مطلوب برای باغداری انواع درختان مثمر ازجمله گردو، انار، انجیر، توت سفید، گلابی و انواع مختلف انگور یافت می­ شود.

 2- گیاهان:  این گیاهان به گونه ­های علفی، خوراکی، معطر ، طبی و... قابل تقسیم است. از گیاهان علوفه­ای می­توان به «لو»، « سیاو لو» ، « که ما»، « دره ی توسیه» ،« تالین دوس»، « میژ وه ردی»، «تالگ» و... ،  از گیاهان خوراکی می­ توان به کنگر، انواع قارچهای خوراکی یا« هه لچی»، ریحان ، شوید، تره، پیاز و ... اشاره نمود. البته بجز کنگر و قارچها سایر گیاهان به وسیله­ اهالی کاشته می شوند. از گیاهان خودرو که مصرف خوراکی دارند می­ توان به« سوره بنه»، « قازیاخه ، « خوژی، « شنگ»، « هاله کوک»، « به گله» و ... اشاره داشت. از گیاهان طبی می­ توان به موارد زیر اشاره کرد: گل ختمی که به آن« هه ر مه لی» میگویند،« په لپینه»، بابونه یا « گوراله حاجیانی»، گل بنفشه، شیرین بیان، گل گاوزبان و ... . گیاهان معطر و خوش بویی که در روستای بیدرواز به فراوانی می ­رویند عبارت­ اند از: « به رزه لنگ»، « سورهه راله»،« چنور»، « بوژانه» و « وه ر که مه ر». از این گیاهان بیشتر برای خوش بو کردن صندوقچه­ لباس ، خانه و... استفاده می­ کردند.

 حیات وحش

 روستای بیدرواز به خاطر قرار گرفتن در منطقه­ کوهستانی و آب وهوای معتدل دارای تنوع جانوری می­ باشد. باید اشاره کرد که از قدیم الایام از نظر تعداد، این جانوران بیشتر بوده­ اند اما به علت دسترسی انسان به آنها در طول زمان این حیات وحش وضعیت مناسبی ندارد.

 در طبیعت این روستا حیواناتی نظیر خرس، گراز ، خرگوش ، بز کوهی، روباه ، گرگ و ... را می­ توان مشاهده کرد. بعد از انقلاب اسلامی ایران و در دوران جنگ تحمیلی ، آتش­ سوزیها و شکار بی­ رویه­ باعث شده است که بعضی از این جانوران در خطر نابودی و انقراض قرار گیرند. جانورانی مثل خرس فقط در ارتفاعات به ندرت دیده می­ شود ، ولی بز کوهی ، روباه ، گرگ و ... گاه گاهی در دامنه ­ها و کوهپایه ­های نسبتا پست­ تر دیده می­ شوند.

 از پرندگان طبیعت روستای بیدرواز نیز می­ توان به کبک، دارکوب، گنجشک ، شاهین، جغد ، زاغ سیاه و... اشاره کرد.

  منابع:

 * پایان نامه کارشناسی ، مردم نگاری روستای بیدرواز ( بیرواس ) ، دانشگاه پیام نور پاوه ، 1391

 *پایان نامه کارشناسی ارشد ، ارزیابی علل ناکامی طرحهای توسعه مناطق روستایی ، دانشگاه تهران ، 1388

* اطلاعات سرشماری سالهای 1345 ، 1355 ، 1385 و 1390 ، مرکز آمار ایران

 ابلاغ تصویب نامه هیأت وزیران از سوی معاون اول رئیس جمهور

هیأت وزیران در جلسه 31/03/1402 به پیشنهاد شماره 65220 مورخ 23/04/1400 وزارت کشور و به استناد ماده 13 قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری ( مصوب 1362 ) تصویب کرد : در استان کرمانشاه ، نام روستای بیدرواز دهستان سیروان بخش نوسود شهرستان پاوه به بیرواس تغییر می یابد.

یادداشت سردبیر:

سه راهی شهداء(ملندو) و نارضایتی اهالی منطقه از نحوه برخورد با آنها/لزوم ورود شورای تامین جهت بررسی و حل موضوع/صهیب زربان

مردم محروم و مرزنشین پاوه همواره در طول تاریخ و در چند دهه انقلاب اسلامی مرزدار و از کیان و سرزمین ایران اسلامی چه در جنگ تحمیلی ظالمانه و چه در برهه های حساس نظام پشتیوان بوده و به آرمان و دستاوردهای نظام لبیک گفته و از خدماتی هم که نظام به این منطقه مرزنشین داشته اند قدرشناس و سپاسگزار بوده اند.اما چند سالیست به دلیل برخورد چند نفر از عوامل نظامی در سه راهی شهداء(ملندو) عده ای از مردم مرزدار و مرزنشین منطقه مورد بی مهری و ناملایمات قرار میگیرند که جای بحث و کنکاش دارد که اصولا چرا مردم مرزدار این منطقه از این مسئله ناراحت و باعث رنجش خیلی از آنها شده است؟؟

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : مردم محروم و مرزنشین پاوه همواره در طول تاریخ و در چند دهه انقلاب اسلامی مرزدار و از کیان و سرزمین ایران اسلامی چه در جنگ تحمیلی ظالمانه و چه در برهه های حساس نظام پشتیبان بوده و به آرمان و دستاوردهای نظام لبیک گفته و از خدماتی هم که نظام به این منطقه مرزنشین داشته اند قدرشناس و سپاسگزار بوده اند.

تاریخ انقلاب اسلامی با مردم عجین شده و این مردم اند که رکن اصلی و شالوده دمکراسی در جامعه هستند پس شایسته تکریم اند لذا این مهم بارها مورد توجه و تاکیدات سران اول مملکت نقل قول شده و بیان شده است.

مردم این منطقه خود از نیروهای مطمئن و قابل ستایشی هستند که خود آنها طبق شواهد و مستندات تاریخ انقلاب اسلامی حافظ و از همین نیروهای مردمی بوده اند که خیلی ها از آنها شهید و جانباز شده و خود حافظ مرز و بوم بوده و اجازه ورود بیگانگان جهت تعدی و تعرض به آب و خاک میهنمان را نداده اند

اما چند سالیست به دلیل برخورد چند نفر از عوامل نظامی در سه راهی شهداء(ملندو) عده ای از مردم مرزدار و مرزنشین منطقه مورد بی مهری و ناملایمات قرار میگیرند که جای بحث و کنکاش دارد که اصولا چرا مردم مرزدار این منطقه از این مسئله ناراحت و باعث رنجش خیلی از آنها شده است؟؟

دل نگرانی خیل کثیری از مردم‌ این منطقه در بخش نوسود یعنی روستاهای هانی گرمله، دزآور و کیمنه و بیرواس خود حکایت دیگریست. مشاهده و دیدن صف چند کیلومتری خودروها در حالیکه واقعیت و بدون اغراق خیلی از این افراد و مردم شریف منتظر ورود و اجازه به سرزمین آباء و اجدادی خود می باشند با مانع سخت سه راهی ملندو روبرو و متاسفانه با برخورد نه چندان مناسب برخی از عوامل نظامی مواجه میشوند و حساب افراد سودجو با افرادی که جز رفتن به منطقه خود را ندارند آسمان و زمین متفاوت است که این حرکات دل هر انسانی را به ستوه در می آورد.

هر چند حساب برخی افراد نظامی که بسیار ناچیز و معدود اند نسبت به سایر زحمتکشان نظامی که صادقانه و در کمال ادب و متانت در حال خدمت هستند جداست چه بسا خیلی از این افراد نظامی افتخار دارند که در منطقه ای هستند که خود شهید پرور و یا با بیان ابراز علاقه‌مندی برخی از عوامل نظامی در اینکه پیوند و گره اخلاقی در برخورد با مردم منطقه داشته و دارند باعث می شود که ترک منطقه و اعزام به منطقه ای دیگر برای خدمت برای خیلی از آنها سخت باشد.قابل کتمان نیست.

لذا از اعضای محترم شورای تامین شهرستان و فرماندهان نظامی منطقه استدعا دارد همچون گذشته واقعیت‌های علنی و حرف های مردم شریف منطقه را بشنوند و حساب افرادی که دنبال سوء استفاده و اهداف خاص خود هستند با مردم شریف و مرزدار را جدا کنند و پیشنهاد میشود با ورود و بررسی به این موضوع مهم به ساماندهی مناسب در سه راهی شهداء(ملندو) ترتیب اثر داده و به همان جمله اول مطلب که مردم ولی نعمتان نظام اسلامی هستند برسیم.ان شالله

صهیب زربان/کارشناس ارشد حقوق عمومی

یادداشت مذکور عیناً از پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه به تاریخ 01/05/1401 و به آدرس ذیل برگرفته شده است :

http://www.salampaveh.ir/98428/%d8%b3%d9%87-%d8%b1%d8%a7%d9%87%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%af%d8%a7%d8%a1%d9%85%d9%84%d9%86%d8%af%d9%88-%d9%88-%d9%86%d8%a7%d8%b1%d8%b6%d8%a7%db%8c%d8%aa%db%8c-%d8%a7%d9%87%d8%a7%d9%84%db%8c-%d9%85%d9%86/

برگرفته از کانال تلگرامی روستای بیرواس - با تشکر از آقای محمدفرج محمدی